Quy trình khép kín - Sự khác biệt của thép Hòa Phát
Cho đến nay, Hòa Phát là doanh nghiệp thép xây dựng duy nhất ở Việt Nam thành công với công nghệ lò cao liên động khép kín từ quặng sắt đến thép thành phẩm, hay còn gọi là sản xuất thép từ thượng nguồn. Có thể hiểu đơn giản quy trình sản xuất thép từ thượng nguồn qua 4 bước: Đầu tiên quặng sắt thô các loại sẽ được đưa vào nhà máy chế biến nguyên liệu để loại tạp chất, tăng hàm lượng sắt và viên thành dạng cục tròn; quặng sắt vê viên, than cốc (coke), vôi và phụ gia khác được đưa vào lò cao để nấu lỏng thành nước gang; Gang lỏng từ lò cao sẽ được chuyển sang các lò tinh luyện của Nhà máy luyện thép để cho ra phôi đảm bảo tiêu chuẩn; và cuối cùng, phôi vừa ra lò được chuyển ngay sang Nhà máy cán để cho ra thép xây dựng thành phẩm, hoàn thành chu trình sản xuất khép kín.
Được đầu tư xây dựng có trên diện tích 132 ha, Khu liên hợp gang thép Hòa Phát tại Kinh Môn, Hải Dương bao gồm một tổ hợp khép kín từ Nhà máy chế biến nguyên liệu, Nhà máy sản xuất than coke và nhiệt điện, Nhà máy luyện gang, Nhà máy luyện thép đến Nhà máy cán thép và nhiều khu phụ trợ khác. Hệ thống nhà máy trong khu liên hợp là một dây chuyền đồng bộ khép kín, sản phẩm của nhà máy này là nguyên liệu đầu vào của nhà máy kia. Dự án được xây dựng một cách đồng bộ nhằm tối ưu hóa chuỗi giá trị gia tăng trong các công đoạn của chu trình luyện kim, được đánh giá là đầu tư một cách bài bản, có tính đồng bộ, hiện đại và quy mô lớn nhất tại Việt Nam hiện nay.
Dự án có công suất 850.000 tấn/năm được chia thành 02 giai đoạn với tổng mức đầu tư khoảng 8000 tỷ đồng. Trong đó giai đoạn I có công suất 350.000 tấn/năm đã chính thức cho ra lò sản phẩm thép xây dựng đầu tiên vào cuối năm 2009. Giai đoạn II có công suất khoảng 500.000 tấn/năm cho ra sản phẩm đầu tiên vào tháng 10/2013. Sản phẩm của KLH là phôi thép, thép xây dựng thành phẩm các loại (gồm cả thép thanh và thép cuộn) với mác thép cao lên đến D55.
Sơ đồ Quy trình sản xuất thép khép kín từ thượng nguồn
Xét về công nghệ, ưu điểm của công nghệ lò thổi ôxy (BOF) Hòa Phát đang sử dụng là khả năng tiêu thụ điện năng thấp hơn so với công nghệ đang được đa số doanh nghiệp ngành thép Việt Nam sử dụng, lò điện (EAF). Ước tính, điện năng tiêu thụ trên mỗi tấn thép sản xuất từ công nghệ BOF thấp hơn từ 10-15% so với công nghệ EAF. Ngoài ra, Hòa Phát có khả năng tự chủ được khoảng 40% nhu cầu điện năng cho Khu liên hợp gang thép nên cũng ít bị ảnh hưởng bởi việc tăng giá điện so với các công ty khác trong ngành. Do đó, mặc dù chi phí điện chỉ chiếm chưa đến 5% giá thành sản xuất thép nhưng cũng góp phần cũng cố hơn nữa lợi thế về giá thành của Hòa Phát so với các công ty khác trong ngành.
Hoặc với đặc thù luyện gang công nghệ lò cao và công nghệ lò thổi ô-xy sẽ sinh ra một lượng lớn khí CO, toàn bộ khí CO này sẽ được thu hồi một cách triệt để tích trữ trong hai bồn chứa có dung tích 80.000m3 nhằm quay lại sử dụng làm nhiên liệu đốt thay vì sử dụng nhiên liệu LPG hay dầu FO cho các công đoạn sản xuất khác, chẳng hạn nung vôi làm phụ gia tạo xỉ, sản xuất quặng vê viên (pellet)… Một cải tiến khác là hầu hết các lò gia nhiệt phôi thường được đốt bằng dầu FO thì Hòa Phát lại sử dụng hệ thống 10 lò khí hóa than để sản xuất khí CO từ than anthracite làm nhiên liệu cung cấp cho các lò gia nhiệt của các nhà máy cán, tiết kiệm đến 50% chi phí nhiên liệu cho công đoạn cán thép.
Hòa Phát cũng chủ động được nguồn nguyên liệu chiếm đến 30% giá thành thép, đó là than coke - sản phẩm của Nhà máy năng lượng Hòa Phát cũng năm trong khuôn viên KLH. Hơn nữa, gần đây giá than mỡ trên thế giới (một nguyên liệu chính để sản xuất than coke) giảm mạnh lại tạo thành cạnh tranh lớn cho thép Hòa Phát.
Những nhân tố này cấu thành giúp thép Hòa Phát có giá thành thấp hơn so với ngành thép khu vực và Đông Nam Á (ASEAN). Chính vì thế, Hòa Phát tự tin rằng quy trình sản xuất khép kín từ thượng nguồn sẽ giúp thép Hòa Phát cạnh tranh sòng phẳng với thép Trung Quốc nhập khẩu cũng như một số nước ASEAN.
Theo Thời báo Kinh tế Sài Gòn